مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی
درس ۱۳. سرآغاز معماری دوران اسلامی (۳)
در سیزدهمین جلسه از درسگفتارهای «مقدمات پژوهش در تاریخ معماری ایران در دوران اسلامی»، مباحث دو جلسهی پیشین پی گرفته شد. این جلسه به بررسی سرزمینهای مفتوح اختصاص داشت و به این پرسش پرداخته شد که مسلمانان در بدو ورود به این شهرها با چه وضعی مواجه شدند و چگونه برای پاسخ به نیازهایشان نظیر مسجد، سکونتگاه و دارالاماره اقدام کردند. در سالهای نخست، بهویژه در دوران خلافت عمر، به دلیل سختگیریهای او در پرهیز از امور دنیوی، بناهای احداثشده بسیار ساده بود. این بناها در شهرهای بزرگی همچون دمشق، که دارای معماری شاخص بیزانسی بود، از نظر شکوه و عظمت در سیطرهی بناهای مسیحی بود. مسلمانان بهسرعت متوجه این غلبهی نمادین مسیحیان شدند و کوشیدند چیرگیشان را طریق معماری نیز به بیان نمادین درآورند.
مهرداد قیومی بیدهندی
مهرداد قیومی بیدهندی پژوهشگر آزاد در حوزهی تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر و عضو مؤسس پایگاه پژوهشی نوروزگان است.
آسمانه
«آسمانه» شبکهای است برای انتقال اطلاعات و دانش، و گفتوگو و نقد در زمینۀ تاریخ و تئوری معماری و هنر، پیوندهای معماری و هنر با انسانیات و فرهنگ، و حوزههای میانرشتهای بهویژه در پیوند با رشتهها و حوزههای تاریخ هنر، نقد هنر، نظریۀ ادبی، انسانشناسی فرهنگی، مطالعات فرهنگی، تاریخ فرهنگی، تاریخ اجتماعی، جامعهشناسی تاریخی.
هدف از این کار گرم کردن فضای اندیشه و گفتار در این باره، روزآمد نگاه داشتن علاقهمندان این حوزهها، تعمیق اندیشه، و دامن زدن به گفتوگو و نقد است.
این شبکه در قالبهای وبگاه، کانال تلگرام، گروه تلگرام، اینستاگرام (و بهزودی توییتر و فیسبوک) فعالیت میکند.
مدرسهی نوروزگان
مدرسهی نوروزگان سکویی (platform) است آموزشی برای تعلیم و ترویج و پیشبرد دانش در حوزههای علوم انسانی، فرهنگ، هنرها، و مطالعات جهان فارسیزبان، محیط زیست و آب در قالب دورههای آموزشی، سخنرانی، هماندیشی، و میزگرد بهصورت حضوری و برخط و ترکیبی.
هدف نوروزگان کمک به گرم کردن جوّ گفتوگو و تعامل و تبادل فرهنگی، تعمیق اندیشه و پژوهش و آموزش در حوزههای یادشده است.
مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی
سلسله درس گفتارهای مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی کاری از مدرسه نوروزگان و رسانه آسمانه در سال ۱۴۰۴ است.
