مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی

درس ۸. چون‌وچرا در مفهوم «هنر و معماری اسلامی» (۷)

در هشتمین درس‌گفتار «مقدمات پژوهش در تاریخ معماری ایران در دوران اسلامی»، ادامه‌ی مباحث پیشین پی گرفته شد و موضوع «چون‌وچرا در مفهوم هنر و معماری اسلامی» به سرانجام رسید. این جلسه با پرسشی بنیادین آغاز شد: این تصور که اسلام معماری‌ای خاص خود دارد از کجا برآمده است؟ دیدیم که تعبیر «هنر اسلامی»، و معادل‌های عربی آن، نه در متون اصلی دین وجود دارد و نه در تفاسیر و شرح‌های آن متون و نه در آثار عالمان دین. حتی در متون عرفی پیشامدرن هم سابقه ندارد. این مفهوم زاده‌ی مورخان هنر و شرق‌شناسان است و آنان از «اسلام» در «هنر اسلامی» هیچ تلقی «دینی» نداشته‌اند. پس این که چیزی به نام «هنر اسلامی» به معنای «هنر دین اسلام» وجود دارد و اسلام هنری خاص خود دارد از کجا و در چه سیاقی پیدا شد؟ موج نفوذ اندیشه‌های مارکسیستی برخی از متدینان را واداشت تا بگویند هرچه در مارکسیسم و دیگر دستگاه‌های فکری مغرب‌زمین هست، بهترش در اسلام هست. پس اگر مارکسیسم فلسفه و علم و اقتصاد و هنر دارد، اسلام هم فلسفه و علم و اقتصاد و هنر دارد. بنابراین، این مفاهیم نتیجه‌ی رقابت با مارکسیسم است و برآمده از نگاهی ایدئولوژیک به دین است و ربطی به دین اسلام ندارد.

مهرداد قیومی بیدهندی

مهرداد قیومی بیدهندی پژوهشگر آزاد در حوزه‌ی تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر و عضو مؤسس پایگاه پژوهشی نوروزگان است.

پیوند به وبگاه

آسمانه

«آسمانه» شبکه‌ای است برای انتقال اطلاعات و دانش، و گفت‌وگو و نقد در زمینۀ تاریخ و تئوری معماری و هنر، پیوندهای معماری و هنر با انسانیات و فرهنگ، و حوزه‌های میان‌رشته‌ای به‌ویژه در پیوند با رشته‌ها و حوزه‌های تاریخ هنر، نقد هنر، نظریۀ ادبی، انسان‌شناسی فرهنگی، مطالعات فرهنگی، تاریخ فرهنگی، تاریخ اجتماعی، جامعه‌شناسی تاریخی.

هدف از این کار گرم کردن فضای اندیشه و گفتار در این باره، روزآمد نگاه داشتن علاقه‌مندان این حوزه‌ها، تعمیق اندیشه، و دامن زدن به گفت‌وگو و نقد است.

این شبکه در قالب‌های وبگاه، کانال تلگرام، گروه تلگرام، اینستاگرام (و به‌زودی توییتر و فیس‌بوک) فعالیت می‌کند.

پیوند به وبگاه

مدرسه‌ی نوروزگان

مدرسه‌ی نوروزگان سکویی (platform) است آموزشی برای تعلیم و ترویج و پیش‌برد دانش در حوزه‌های علوم انسانی، فرهنگ، هنرها، و مطالعات جهان فارسی‌زبان، محیط زیست و آب در قالب دوره‌های آموزشی، سخنرانی، هم‌اندیشی، و میزگرد به‌صورت حضوری و برخط و ترکیبی.

هدف نوروزگان کمک به گرم کردن جوّ گفت‌وگو و تعامل و تبادل فرهنگی، تعمیق اندیشه و پژوهش و آموزش در حوزه‌های یادشده است.

پیوند به وبگاه

مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی

سلسله درس گفتارهای مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی کاری از مدرسه نوروزگان و رسانه آسمانه در سال ۱۴۰۴ است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *