ناگفته‌های کلماکره؛ بخش پنجم
غار اسرارآمیز لرستان
قصه کلماکره یکی از قصه‌های باستان‌شناسی ایران است که از اواخر دهه ۱۳۶۰ رایج شد. این قصه هم مانند قصه زیویه و املش شهرت زیادی بین عتیقه‌فروشان پیدا کرد و به همین علت، اشیاء زیادی را به دروغ به آن نسبت دادند تا زودتر و گران‌تر به فروش برسد. قاچاقچیان و عتیقه‌فروشان حرفه‌ای، پیوسته دانش خود را ارتقاء می‌دهند و شیوه‌های علمی پیشرفته‌ای در تولید آثار مشابه تاریخی به کار می‌برند. علاوه بر آن، گاهی با مسئله اخلاق در پژوهش‌های باستان‌شناسی روبه‌رو هستیم. به عنوان مثال پروفسور لمبرت -استاد شرق‌شناسی دانشگاه لندن- که چندی پیش از دنیا رفت و بخش بزرگی از کتیبه‌های کنده‌شده بر روی آثار غار کلماکره را خوانده بود، در یادداشت‌های پیش از مرگش اعتراف کرده که خود برخی از کتیبه‌ها را بر اشیاء کلماکره کنده است. بنابراین شاید حتی به استادی که در دانشگاه لندن تدریس می‌کند نیز نتوان اعتماد نمود.
در فهم مجموعه منسوب به غار کلماکره، پیچیدگی‌ها بسیار زیاد است و تجربه‌های تاریخی باستان‌شناسی مانند املش مارلیک، مفرغ‌های لرستانی، زیویه و … برای روبه‌رو شدن با قصه‌های غیر علمی مربوط به گنجینه کلماکره می‌تواند به کمک ما بیاید.
این سخنرانی بخشی از نشست ناگفته‌های کلماکره است که در تاریخ ۱۷ شهریورماه سال ۱۳۹۵ در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. دیگر سخنرانی‌های این نشست را اینجا ببینید.
مهرداد ملکزاده
مهرداد ملکزاده در اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۸ در خانواده‌ای اصالتاً ترک‌زبان (از مهاجران باکو) در تهران به دنیا آمد. وی پس از طی مراحل تحصیلیِ کاردانی باستان‌شناسی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۱)، کار‌شناسی موزه‌داری (۱۳۷۴ تا ۱۳۸۱) و کار‌شناسی ارشد باستان‌شناسی (۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴)، دکتری (۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱) خود را در باستان‌شناسی دوران تاریخی ایران از دانشگاه تربیت مدرس گرفت. مطالعات باستان‌شناختی و تاریخی ملکزاده عمدتاً معطوف به پژوهش و کاوش در محوطه‌های عصر آهنِ ۳ یا «دورۀ ماد» است؛ او تاکنون بیش از ۵۰ مقالۀ تخصصی در این زمینه نگاشته است و به باستان‌شناسی و تاریخ هزارۀ یکم ق.م. ایران علاقه دارد. از میان نوشته‌های او می‌توان به مقالاتی چون: «اَندیه: شاهک‌نشینی در سرزمین ماد بزرگ و شاهکارهای هنری مارلیک» (۱۳۷۳)، «شاهک‌نشین اَبدَدانَ در ماد غربی» (۱۳۷۴)، «یک مأخذ سریانی در تاریخ ماد» (۱۳۷۵)، «یادداشت‌های مادی: جایگاه ماد‌ها در تاریخ ایران» (۱۳۷۶)، «مادهای ایرانی‌زبان و مادهای اَنیرانی‌زبان» (۱۳۷۶)، «سرزمین پریان در خاک مادستان» (۱۳۸۱)، «پایان نبرد پنج سالۀ ماد و لودیه و خورشید‌گرفتگی ۵۸۵ ق.م» (۱۳۸۱)، «تیغ مادی در نیام جنگاوران سیلک» (۱۳۸۱)، «دژهای مادی و سپاهیان آشوری» (۱۳۸۲)، «پادشاهی مانا، دورۀ ماد و تاریخ ایران باستان» (۱۳۸۸)، «بله کوروش پارسی بود» (۱۳۹۱) اشاره کرد. بیش از ۵۰ فصل کار پژوهشی میدانی باستان‌شناختی در کارنامۀ او دیده می‌شود؛ از جمله عضویت در کاوشهای کوه خواجۀ زابل، جزیرۀ کیش، چهرآباد زنجان، سُرخ‌دُم لکی، زیویۀ سقز، قلی‌درویش جمکران، پردیس قرچک؛ نیز معاونت کاوشهای هگمتان همدان، و سرپرستی بر پژوهشها و کاوشهای باستان‌شناختی «دژ مادی» بیستون، گیان نهاوند، کرفس رزن، زاربلاغ علی‌آباد قم، واسون کهک قم، شهر شلموط خورآباد قم، کلاک کرج، سنگ‌تراشان خرم‌آ‌باد، غلام‌تپۀ جعفرآباد کاشان، نوشی‌جان تپۀ ملایر و گونسپان پاتپۀ ملایر، چیاسبز غربی رماوند لرستان و گورستان مرسین شهمیرزاد.
خانه اندیشمندان علوم انسانی
خانه اندیشمندان علوم انسانی در سال ۱۳۹۰ تأسیس شد. از آن زمان تاکنون با راه‌اندازی ۱۳ کارگروه زبان و ادبیات فارسی، فقه و مبانی حقوق، علوم قرآنی، تاریخ و باستان‌شناسی، علوم سیاسی، فلسفه و منطق، جغرافیا، تربیت بدنی، مدیریت، علوم اجتماعی، اقتصاد، حقوق، روان‌شناسی و علوم تربیتی تلاش کرده است محیط مناسبی را برای تعامل اندیشمندان علوم انسانی کشور فراهم نماید.
ناگفته‌های کلماکره
این نشست که به غار کلماکره در لرستان می‌پردازد در ۱۷ شهریورماه سال ۱۳۹۵ در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این رویداد، حسین غضنفری، حسن قره‌خانی، حسین بیرانوندی، منصوره نظارتی‌زاده و مهرداد ملکزاده سخنرانی می‌کنند.