پرسشهای معماری: گفتوگوهایی دربارهی تاریخ، تئوری و نقد معماری
قسمت یازدهم:از چه زمانی سه حوزهی تاریخ، تئوری و نقد معماری از یکدیگر جدا شدند و دلایل این جداسازی چه بود؟
پرسش پنجم این است که سه حوزهی تاریخ و تئوری و نقد معماری از چه زمانی از هم جدا شدند و چرا. در ایران تا قبل از دوران مدرن سخن از تاریخ و تئوری و نقد معماری وجود نداشت. در اروپا نیز تا پیش از قرن نوزدهم، تاریخ و تئوری و نقد معماری از هم جدا نبود. ویتروویوس معیارهای معماری مطلوب در زمان خودش را بیان میکند و آثار روزگار خود را نقد کرده است و سعی میکند معماری زمان خودش را بهبود بخشد. به همین ترتیب آلبرتی و پالادیو در زمان رنسانس نیز همین کار را انجام میدهند. در سدهی نوزدهم نهتنها رفتهرفته آموزش معماری از حرفهی معماری جدا شد، بلکه از مدرسهها و نظام کارگاهی معماری هم فاصله گرفت و رنگ دانشگاهی گرفت. تاریخ معماری نیز تغییر کرد و معنای جدیدی به خود گرفت و تا حدی از تاریخ هنر مستقل شد. در سدهی بیستم، تئوری معماری نیز رنگ دیگری گرفت و دانشگاهی شد و از تاریخ معماری جدا. وقتی به سمت جلو حرکت میکنیم، یعنی دههی ۱۹۸۰ و کمی قبلتر، با استقلال بیشتر تاریخ معماری از تاریخ هنر و حتی تاریخ معماری از نقد معماری و از تئوری معماری مواجهیم.نقد با بالاگرفتن کار رسانهها در قرن بیستم، جایگاهی خارج از دانشگاه و در رسانهها پیدا کرد و نقد دانشگاهی متأثر از تاریخ معماری شد که شخصیتی مستقل از نقد رسانهای است. پس نقد معماری، کمتر از تاریخ و تئوری معماری رنگ دانشگاهی دارد و بیشتر در مطبوعات جاری است.
مهرداد قیومی بیدهندی
مهرداد قیومی بیدهندی پژوهشگر آزاد در حوزهی تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر و عضو مؤسس پایگاه پژوهشی نوروزگان است.
آسمانه
«آسمانه» شبکهای است برای انتقال اطلاعات و دانش، و گفتوگو و نقد در زمینۀ تاریخ و تئوری معماری و هنر، پیوندهای معماری و هنر با انسانیات و فرهنگ، و حوزههای میانرشتهای بهویژه در پیوند با رشتهها و حوزههای تاریخ هنر، نقد هنر، نظریۀ ادبی، انسانشناسی فرهنگی، مطالعات فرهنگی، تاریخ فرهنگی، تاریخ اجتماعی، جامعهشناسی تاریخی.
هدف از این کار گرم کردن فضای اندیشه و گفتار در این باره، روزآمد نگاه داشتن علاقهمندان این حوزهها، تعمیق اندیشه، و دامن زدن به گفتوگو و نقد است.
این شبکه در قالبهای وبگاه، کانال تلگرام، گروه تلگرام، اینستاگرام (و بهزودی توییتر و فیسبوک) فعالیت میکند.
مدرسهی نوروزگان
مدرسهی نوروزگان سکویی (platform) است آموزشی برای تعلیم و ترویج و پیشبرد دانش در حوزههای علوم انسانی، فرهنگ، هنرها، و مطالعات جهان فارسیزبان، محیط زیست و آب در قالب دورههای آموزشی، سخنرانی، هماندیشی، و میزگرد بهصورت حضوری و برخط و ترکیبی.
هدف نوروزگان کمک به گرم کردن جوّ گفتوگو و تعامل و تبادل فرهنگی، تعمیق اندیشه و پژوهش و آموزش در حوزههای یادشده است.
پرسشهای معماری؛ گفتوگوهایی دربارهی تاریخ، تئوری و نقد معماری
«پرسشهای معماری» گفتوگوهایی دربارهی تاریخ، تئوری و نقد معماری در مدرسهی نوروزگان با حضور مهرداد قیومی بیدهندی، پژوهشگر مستقل، است که هر دو هفته چهارشنبهها به کوشش وحید آقایی، عبدالحمید عالیحسینی، ناهید اسدی چیمه و لیلا ناجیپور، در رسانهی چهارراه و کانال تلگرام آسمانه منتشر خواهد شد.