مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی
درس ۱۰. معماری ایران در آستانهی ظهور اسلام (احسان طهماسبی)
در دهمین جلسه از درسگفتارهای «مقدمات پژوهش در تاریخ معماری ایران در دوران اسلامی»، که با حضور آقای احسان طهماسبی برگزار شد، در مرزبندی رایج میان دورههای ساسانی و اسلامی چونوچرا شد. ایشان با تأکید بر تداوم فرهنگی میان این دو دوره، به نمونههایی مانند کاخها و سکههای نخستین اسلامی اشاره کردند که ویژگیهای ساسانی را حفظ کردهاند. طهماسبی با نقد تقسیمبندی سنتی، اصطلاح «باستان متأخر» را برای بازهی سدهی سوم تا دهم میلادی پیشنهاد میکند؛ مفهومی که در آن، سیر تحولات تاریخی ایران کمابیش پیوسته شمرده میشود. این تداوم در زبان، نظام دیوانی، نظام آبیاری، آیینها و باورهای دینی نیز دیده میشود. این تداوم با قدرت گرفتن سلجوقیان و از میان رفتن حکومتهای محلی تضعیف و دورهی تازهای در تاریخ ایران آغاز شد.
مهرداد قیومی بیدهندی
مهرداد قیومی بیدهندی پژوهشگر آزاد در حوزهی تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر و عضو مؤسس پایگاه پژوهشی نوروزگان است.
آسمانه
«آسمانه» شبکهای است برای انتقال اطلاعات و دانش، و گفتوگو و نقد در زمینۀ تاریخ و تئوری معماری و هنر، پیوندهای معماری و هنر با انسانیات و فرهنگ، و حوزههای میانرشتهای بهویژه در پیوند با رشتهها و حوزههای تاریخ هنر، نقد هنر، نظریۀ ادبی، انسانشناسی فرهنگی، مطالعات فرهنگی، تاریخ فرهنگی، تاریخ اجتماعی، جامعهشناسی تاریخی.
هدف از این کار گرم کردن فضای اندیشه و گفتار در این باره، روزآمد نگاه داشتن علاقهمندان این حوزهها، تعمیق اندیشه، و دامن زدن به گفتوگو و نقد است.
این شبکه در قالبهای وبگاه، کانال تلگرام، گروه تلگرام، اینستاگرام (و بهزودی توییتر و فیسبوک) فعالیت میکند.
مدرسهی نوروزگان
مدرسهی نوروزگان سکویی (platform) است آموزشی برای تعلیم و ترویج و پیشبرد دانش در حوزههای علوم انسانی، فرهنگ، هنرها، و مطالعات جهان فارسیزبان، محیط زیست و آب در قالب دورههای آموزشی، سخنرانی، هماندیشی، و میزگرد بهصورت حضوری و برخط و ترکیبی.
هدف نوروزگان کمک به گرم کردن جوّ گفتوگو و تعامل و تبادل فرهنگی، تعمیق اندیشه و پژوهش و آموزش در حوزههای یادشده است.
مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی
سلسله درس گفتارهای مقدمات پژوهش در معماری ایران در دوران اسلامی کاری از مدرسه نوروزگان و رسانه آسمانه در سال ۱۴۰۴ است.
