خمسین، گذشته، حال و آیندهی پلتفرمی با دسترس آزاد در حوزهی تاریخ هنر اسلامی
از سلسله سخنرانیهای نشست چهارم همایش «علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر: قابلیتها، راهبردها، چشماندازها»
با عنوان «گشایش افقها: تاریخ و تئوری و نقد هنر در بسترهای دیجیتال»
«خمسین: تاریخ هنر اسلامی برخط» در پاییز ۱۳۹۹ به عنوان پلتفرمی پژوهشی با دسترس آزاد راه اندازی شد. این پلتفرم تاریخ هنر اسلامی با بهرهگیری از قالب برخط و با عرضهی محتوای متنوع چندزبانه و همراه با زیرنویس از مرزهای جغرافیایی، سیاسی، مذهبی، فرهنگی و اقتصادی – اجتماعی فراتر میرود خمسین منابع آموزش و یادگیری هنر اسلامی را به رایگان در اختیار مخاطبان گذاشته است و در این فرایند با بازنگری در محدودهها و موضوعات این حوزه میکوشد آیندهای آزاد و پویا برای آن مهیا سازد. در حال حاضر حدود صد سخنرانی چندرسانهای از بیش از شصت پژوهشگر بینالمللی که بسیاری از آنها اهل جهان اسلام یا ساکن آن هستند روی وبگاه خمسین قرار گرفته است. در سه سال گذشته بیش از دویست و پنجاه هزار نفر از سراسر جهان محتوای خمسین را مشاهده کردهاند.
این سخنرانی در اسفند ماه ۱۴۰۳ در موزه ملی ملک و با همکاری نوروزگان و موسسه حامی برگزار شد.

میرا شوردا
میرا زینیا شوردا از بنیانگذاران خمسین تاریخ هنر اسلامی برخط و مدیر اجرایی آن است او مورخ هنر مدرن و معاصر خاورمیانه است و دربارهی چاپ و عکاسی در ایران دورهی قاجاریه تحقیق می کند. شوردا همچنین استاد مدعو گروه تاریخ هنر کالج کارلتون است کتاب در دست نگارش او با عنوان موقت میان هنر و تبلیغات عکاسی از انقلاب در ایران مدرن (۱۹۰۵-۱۹۱۱) بر هنر و فرهنگ دیداری انقلاب مشروطهی ایران متمرکز است. ترجمه و ارتباطات میان فرهنگی در آثار او نقش اساسی دارند؛ او آثارش را به هر دو زبان انگلیسی و فارسی منتشر کرده است و از ویراستاران مجلهی هنر در ترجمه است از جمله فعالیتهای دکتر شوردا مدیریت بخش عکاسی نمایشگاه فناوریهای تصویر هنر در ایران قرن نوزدهم در موزههای هنر هاروارد بوده است. علاوه بر این او یکی از بنیانگذاران مجموعهی سمینارهای مجازی تاریخ هنر اسلامی است. شوردا در دانشگاه ادینبرو دورههایی در تاریخ عکاسی تاریخ هنر مدرن جهان تاریخ هنر اسلامی و تاریخ هنر جنوب آسیا تدریس کرده است. موضوع تدریس او در سال ۲۰۲۵ در کالج کارلتون تاریخ هنر مدرن و معاصر است که شامل دوره ای دربارهی نسبت هوش مصنوعی و تاریخ هنر نیز میشود.

کتابخانه و موزه ملی ملک
مجموعه کتابخانه و موزه ملی ملک با دارا بودن بیش ۱۹ هزار عنوان نسخه و رساله خطی، یکی از بزرگترین گنجینههای نسخههای خطی در ایران به شمار میرود که بخشی بزرگ از این آثار در زمره نفایس فرهنگی و از ارزشمندترین منابع نوشتاری موجود هستند.

موسسه حامی علوم انسانی
موسسه حامی علوم انسانی یک سازمان مردمنهاد و غیرانتفاعی است که در جهت ارتقای جایگاه علوم انسانی و اجتماعی در کشور فعالیت میکند. این موسسه با حمایت مالی از نخبگان علوم انسانی، معرفی جامع رشتههای این حوزه، فراهمسازی دسترسی به دانش روز دنیا، و تسهیل بازگشت و بهکارگیری دانشآموختگان برجسته، در تلاش است تا استعدادهای علوم انسانی را شکوفا کرده و به توسعه پایدار کشور کمک کند.

نوروزگان
«نوروزگان» به عنوان یک شبکه علمی، کاوش در جنبههای چندوجهی سرزمین نوروز را تسهیل میکند. این شبکه در پی تقویت گفتگوهایی است که از مرزهای سیاسی فراتر میرود و گفتمانی را پرورش میدهد که به طور مساوی همه مناطق سرزمین نوروز را در بر میگیرد. نوروزگان با احترام به حاکمیت و سنتهای هر ملت، به عنوان یک نهاد مستقل فعالیت میکند و متعهد به آشکار کردن شبکه پیچیدهای از ارتباطات و تبادلات فرهنگی است که این مناطق را به هم پیوند میدهد.

نخستین همایش بینالمللی علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر: قابلیتها، راهبردها، چشماندازها
هدف نوروزگان از برگزاری این همایش فراهم کردن فرصتی برای طرح اهمیت این موضوع و همچنین چگونگی بهرهمندی نظاممند از پروژههای آن و انجام پروژههای تازه بوده است.
علوم انسانی دیجیتال، به رغم رونق جهانی و چشماندازهای امیدبخش آن، در ایران و به ویژه در دانشگاهها چندان مورد توجه نبوده و منابع و پروژههای فارسیزبان بهویژه در تاریخ هنر انگشتشمار است. برنامهی این همایش دعوت از صاحبنظران بینالمللی و شاخص این حوزه و همچنین گروهها و مؤسسات تحقیقاتیِ واجد تجربهی عملی در آن با هدف بهرهمندی از دانش بینالمللی و آگاهی از تجربیات ملی و جهانی است. محتوای همایش فرصتهای تازهای را آشکار میکند که از همکاری متخصصان این حوزهها فراهم میآید، فرصتهایی برای راهاندازی پروژههای تازه و روزآمد کردن تاریخ هنر در ایران. مجموعه این نشستها در اسفندماه ۱۴۰۳ در محل موزه ملی ملک برگزار شد