رویکرد غربی به هنر اسلامی
از مجموعه هماندیشیهای تاریخ و تئوری معماری و هنر
هدف این سخنرانی معرفی برخی مشکلات پژوهشهای غربی در زمینۀ هنر و معماری اسلامی است؛ از قبیل مشکلات تاریخی، ایدئولوژیکی و روششناختی.
گرچه اشیاء سرزمینهای اسلامی (بهویژه منسوجات و اشیاء فلزی) خیلی زود و در زمان قرون وسطا از طریق تجارت، تاراج و هدایای دیپلماتیک در مغرب زمین شناخته شد، اما مطالعۀ دانشگاهی و عالمانۀ «هنر اسلامی»، «هنر عرب» به اعتبار اولین اصطلاح مرسوم، از سدۀ نوزدهم آغاز شد. نخستین این مطالعات بر پایۀ نگرش ذاتگرایانه و بومی و اروپامحوری انجام شد و از شاخصههای هنر غربی (مانند هنرهای تصویری، اصول زیباییشناسی کلاسیک، خردگرایی، استعماری) نشأت میگرفت. از اوایل سدۀ بیستم مطالعات هنر اسلامی در شاخههای بسیار متنوعی گسترده شد و برای چهل سال شمار مطالعات مربوط به این حوزه افزایش چشمگیری یافت.
سخنرانی آقای رینگنبرگ در تاریخ ۱۱ اسفندماه سال ۱۳۹۲ از طرف هسته نظریهپژوهی در معماری و هنر و به عنوان یکی از جلسات مجموعه هماندیشیهای تاریخ و تئوری معماری و هنر در دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار گردید.
پاتریک رینگنبرگ
پاتریک رینگنبرگ (Patrick Ringgenberg) در سال ۲۰۱۰ از دانشگاه ژنو سوئیس در رشته تاریخ هنر و در مقطع دکترا فارغالتحصیل شد. هماکنون به عنوان پژوهشگر در مؤسسه «فرهنگ، ادیان و مدرنیته» دانشگاه لوزان مشغول است. وی پروژهای دوساله را با عنوان «مطالعه تاریخی و نمادشناسی مشهد» به سفارش سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تهران در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ انجام داده است. تاکنون چندین کتاب از وی به چاپ رسیده که «راهنمای فرهنگی ایران» و «جهان رمزواره هنر اسلامی» از جمله آنهاست. کتاب اخیر در سال ۱۳۹۰ برنده جایزه جهانی کتاب سال ایران شد.
هسته نظریهپژوهی در معماری و هنر
از سال ۱۳۸۸ تعدادی از استادان و پژوهشگران دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی با هدف تعمیق مبانی نظری هنر و معماری در فضای علمی کشور و تلاش در ایجاد خودباوری سازنده و حقیقی در تولید نظریههای بنیادی و کاربردی در معماری و هنر گرد هم آمدند و گروهی پژوهشی را با مدیریت آقای دکتر هادی ندیمی ترتیب دادند. از جمله فعالیتهای این گروه پژوهشی تهیۀ بانک اطلاعات در زمینۀ نظریههای طرحشده در تاریخ اندیشۀ معماری و هنر، طراحی وبگاه تخصصی، برگزاری جلسات هماندیشی و ... است.
مجموعه هماندیشیهای تاریخ و تئوری معماری و هنر
هماندیشیهای تاریخ و تئوری معماری و هنر نام مجموعه جلساتی است که هر دو هفته یکبار در دانشگاه شهید بهشتی ذیل فعالیتهای هستۀ نظریهپژوهی در معماری و هنر برگزار میشود. در طول چهار سال گذشته، از سال ۸۹ تا به حال، حدود چهل پژوهشگر داخلی و خارجی در این مجموعه هماندیشیها شرکت کردهاند و در موضوعهای گوناگون مربوط به این حوزه (تاریخ و تئوری معماری و هنر) سخنراندهاند. مخاطبان اصلی این جلسات استادان و دانشجویان مقطع دکتری و تحصیلات تکمیلی رشتۀ معماری و گرایشها و رشتههای وابسته است.