پیش به سوی گذشته: رویکردهای نو به تاریخ هنر جنوب آسیا
از سلسله سخنرانیهای نشست سوم همایش «علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر: قابلیتها، راهبردها، چشماندازها»
با عنوان «تاریخ هنر دیجیتال و روایتهای دیداری نو»
گذشته پروژهای همواره در جریان است برای تاریخهای هنری و فرهنگی متنوع جنوب آسیا این گذشته فضایی برای مذاکرات آشنا و نامنتظر است ولی مشارکت در این مذاکرات تقریباً فقط در صورت دسترسی به موزههای فیزیکی و حضور در دانشگاههایی ممکن میشود که بیشترشان در کشورهایی خارج از این منطقه واقع شدهاند. مپ آکادمی پلتفرمی رایگان برای دسترسی آزاد به دانش است و مبتنی بر این باور شکل گرفته که تاریخهای فرهنگی و همچنین شیوهی دسترسی به آنها مهم است. ما گروهی متشکل از پژوهشگران ویراستاران و نویسندگان هستیم که کتابخانهی دیجیتال در حال گسترشی شامل منابع آموزشی و تألیفی در حوزهی هنر جنوب آسیا ایجاد کردهایم؛ ما در بستر رسانهها کار میکنیم و با سازمانها پژوهشگران و متخصصانی در سراسر جهان در ارتباطیم مهمترین فعالیتهای ما از این قرار است، برگزاری دورههای چندرسانهای تدوین دانشنامهای گسترده و گاهنماهای موضوعی مجموعهای از مقالات انتقادی و مصاحبهها و سخنرانیها و سفرهای دیداری تعاملی همکاریهای بینالمللی و کمکهای مالی برای ترویج پژوهشهای تازه در این منطقه تاریخهای هنری و فرهنگی یکدست و مشابه نیستند خوانندگان آنها هم همین طور ما در برابر مخاطبانمان جوامعی که دربارهشان مینویسیم و همتایانمان مسئولیم. از رویکردهای غربی که هنر جنوب آسیا را همچون شیئی موزهای منفرد و جدا از زمینه روایت کردهاند آگاهیم و میکوشیم این بار بر شبکهی پیوندها تبادلات گفتوگوها و تناقضاتی تأکید کنیم که این تاریخهای غنی را موجودیت بخشیدهاند به این منظور هم در فرایندهای تألیف و پژوهش به تأکید بر این پیوندها میپردازیم و هم آنها را از طریق قالبهای تعاملی و پویای دیجیتال برجسته میسازیم. هدف بنیادین مپ آکادمی دسترسپذیرترکردن تاریخهای فرهنگی و هنری جنوب آسیاست با این باور که این کار میتواند با تعمیق درک ما از نوع بشر، میراث و فرهنگ دستاوردهای مثبت اجتماعی حاصل کند.
این سخنرانی از سلسله سخنرانیهای نخستین همایش «تاریخ هنر دیجیتال: گرهگشاییها و فروبستگیها» است که در اسفندماه سال ۱۴۰۳ توسط نوروزگان در موزه ملی ملک برگزار شد.

ورون نایار
ورون نایار نویسنده ویراستار و مدیر مپ آکادمی و از بنیان گذاران آن بوده است. او همچنین در روزنامه نگاری و نشر هنری سابقه فعالیت دارد و به ویژه به تاریخهای جهانی عکاسی علاقهمند است. آثار او در نشریات متعدد مانند (Aperture. ArtReview, FOAM. Words Without Borders. Himal Southa-sian و National Geographic) به چاپ رسیده اند. او در دهلی و سنگاپور زندگی می کنند.

کتابخانه و موزه ملی ملک
مجموعه کتابخانه و موزه ملی ملک با دارا بودن بیش ۱۹ هزار عنوان نسخه و رساله خطی، یکی از بزرگترین گنجینههای نسخههای خطی در ایران به شمار میرود که بخشی بزرگ از این آثار در زمره نفایس فرهنگی و از ارزشمندترین منابع نوشتاری موجود هستند.

موسسه حامی علوم انسانی
موسسه حامی علوم انسانی یک سازمان مردمنهاد و غیرانتفاعی است که در جهت ارتقای جایگاه علوم انسانی و اجتماعی در کشور فعالیت میکند. این موسسه با حمایت مالی از نخبگان علوم انسانی، معرفی جامع رشتههای این حوزه، فراهمسازی دسترسی به دانش روز دنیا، و تسهیل بازگشت و بهکارگیری دانشآموختگان برجسته، در تلاش است تا استعدادهای علوم انسانی را شکوفا کرده و به توسعه پایدار کشور کمک کند.

نوروزگان
«نوروزگان» به عنوان یک شبکه علمی، کاوش در جنبههای چندوجهی سرزمین نوروز را تسهیل میکند. این شبکه در پی تقویت گفتگوهایی است که از مرزهای سیاسی فراتر میرود و گفتمانی را پرورش میدهد که به طور مساوی همه مناطق سرزمین نوروز را در بر میگیرد. نوروزگان با احترام به حاکمیت و سنتهای هر ملت، به عنوان یک نهاد مستقل فعالیت میکند و متعهد به آشکار کردن شبکه پیچیدهای از ارتباطات و تبادلات فرهنگی است که این مناطق را به هم پیوند میدهد.

نخستین همایش بینالمللی علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر: قابلیتها، راهبردها، چشماندازها
هدف نوروزگان از برگزاری این همایش فراهم کردن فرصتی برای طرح اهمیت این موضوع و همچنین چگونگی بهرهمندی نظاممند از پروژههای آن و انجام پروژههای تازه بوده است.
علوم انسانی دیجیتال، به رغم رونق جهانی و چشماندازهای امیدبخش آن، در ایران و به ویژه در دانشگاهها چندان مورد توجه نبوده و منابع و پروژههای فارسیزبان بهویژه در تاریخ هنر انگشتشمار است. برنامهی این همایش دعوت از صاحبنظران بینالمللی و شاخص این حوزه و همچنین گروهها و مؤسسات تحقیقاتیِ واجد تجربهی عملی در آن با هدف بهرهمندی از دانش بینالمللی و آگاهی از تجربیات ملی و جهانی است. محتوای همایش فرصتهای تازهای را آشکار میکند که از همکاری متخصصان این حوزهها فراهم میآید، فرصتهایی برای راهاندازی پروژههای تازه و روزآمد کردن تاریخ هنر در ایران. مجموعه این نشستها در اسفندماه ۱۴۰۳ در محل موزه ملی ملک برگزار شد