نگاشت گذشته: کشف جهان ایرانی با سفرنامه‌ها

مهنام نجفی محقق حوزه‌ی تاریخ و نظریه‌ی هنر و معماری است. او دانش‌آموخته‌ی دکتری معماری از دانشگاه یزد است و طی این دوره از فرصت مطالعاتی شش‌ماهه‌ در دانشکده‌ی تاریخ هنرِ دانشگاه وین برخوردار بوده است. همچنین دوره‌ی کارشناسی ارشد را در رشته‌ی مطالعات معماری ایرانِ دانشگاه شهید بهشتی و دوره‌ی کارشناسی را در رشته‌ی مهندسی معماری دانشگاه هنر به پایان رسانده است. او نویسنده‌ی کتاب «میدان توپخانه‌ی دارالخلافه‌ی ناصری: ذهنیت ایرانی و ره‌آورد دیگری» و از مترجمان کتاب «لویی کان: متون اصلی» است. او از سال ۱۴۰۰، به پایگاه پژوهشی نوروزگان پیوسته، پایگاهی که بر مطالعه‌ی فرهنگ(های) جهان فارسی‌زبان متمرکز است و عمده‌ی پروژه‌هایش در حوزه‌ی علوم انسانی دیجیتال می‌گنجد. عضویت در هیئت مدیره‌ی نوروزگان، نظارت بر پروژه‌ی برخط «سفرنامه»، مدیریت «نخستین همایش بین‌المللی علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر» از مهم‌ترین فعالیت‌های او در این پایگاه بوده است.

«آسمانه» شبکه‌ای است برای انتقال اطلاعات و دانش، و گفت‌وگو و نقد در زمینۀ تاریخ و تئوری معماری و هنر، پیوندهای معماری و هنر با انسانیات و فرهنگ، و حوزه‌های میان‌رشته‌ای به‌ویژه در پیوند با رشته‌ها و حوزه‌های تاریخ هنر، نقد هنر، نظریۀ ادبی، انسان‌شناسی فرهنگی، مطالعات فرهنگی، تاریخ فرهنگی، تاریخ اجتماعی، جامعه‌شناسی تاریخی.

هدف از این کار گرم کردن فضای اندیشه و گفتار در این باره، روزآمد نگاه داشتن علاقه‌مندان این حوزه‌ها، تعمیق اندیشه، و دامن زدن به گفت‌وگو و نقد است.

این شبکه در قالب‌های وبگاه، کانال تلگرام، گروه تلگرام، اینستاگرام (و به‌زودی توییتر و فیس‌بوک) فعالیت می‌کند.

مان تحقیق و نظر آویس (متن آویس)، از سال ۱۴۰۱ با هدف سازماندهی و فراهم کردن دسترسی آسان به محتوای پیچیدۀ متنی در حوزهٔ تاریخ و تئوری معماری و هنر تأسیس شد. تاریخ و تئوری در این حوزه‌ها، اعم از معماری، شهرسازی، معماری منظر و حتی درک عمومی هنر عمیقاً متکی به مجموعه‌های دانشی مفصل است. این مجموعه‌ها بیشتر در قالب کتب مرجع تنظیم شده‌ و با الگوهای چابک جستجو در مقالات، که امروز در دسترس هستند، هم‌خوانی ندارند. گروه بنیان‌گذاران متن آویس، با همکاری پژوهشگران ثابت و پاره‌وقت، ساماندهی محتوای مفصل و غنیِ این حوزه‌های اندیشه را با تکیه بر تجارب پژوهشی، از یک دهه پیش آغاز کرده و هم‌اکنون به مرحلهٔ اتصال با مخاطبان و پژوهشگران رسانده است. تاکنون ساماندهی مباحث در این حوزه با ایجاد شبکه معنایی (Semantic Network) در قالب هستان‌شناسی (ontology) و سینتوپیکون (Syntopicon) انجام شده است. به علاوه، تقویم توسعهٔ مفاهیم با توجه به محورهای موضوعی تعیین شده از سوی کمیتۀ علمی مجموعه و در پاسخ به نیازهای پژوهشی مخاطبین طرح و برنامه‌ریزی می‌شود.

مدرسه‌ی نوروزگان سکویی (platform) است آموزشی برای تعلیم و ترویج و پیش‌برد دانش در حوزه‌های علوم انسانی، فرهنگ، هنرها، و مطالعات جهان فارسی‌زبان، محیط زیست و آب در قالب دوره‌های آموزشی، سخنرانی، هم‌اندیشی، و میزگرد به‌صورت حضوری و برخط و ترکیبی.

هدف نوروزگان کمک به گرم کردن جوّ گفت‌وگو و تعامل و تبادل فرهنگی، تعمیق اندیشه و پژوهش و آموزش در حوزه‌های یادشده است.

سلسله‌نشست‌های تاریخ و تئوری و نقد معماری و هنر گفت‌وگویی است مفصل‌ با متخصصان مختلف هنر و معماری.