نقد و بررسی تاریخ هرودوت
مادها و هخامنشیان تا فرجام کورش کبیر
گفته میشود برای اولین بار سیسرو -خطیب رومی- لقب »پدر تاریخ» را به هرودوت داد. کتاب تاریخ هرودوت، کهنهترین متن منثور جهان یونانی است که به دست ما رسیده. این کتاب به نُه بخش تقسیم شده و بخش نخست آن «ایزدبانوی تاریخ» نام دارد که اسماعیل سنگاری آن را ترجمه کرده و نقد و بررسی این ترجمه موضوع نشست پیش روست.
جلسه با خواندن متنی به قلم مترجم که در جلسه غایب بودهاست، آغاز میشود. پس از آن، کامران فانی و مهرداد ملکزاده سخنرانی میکنند.
این سخنرانی در تاریخ ۵ آذرماه سال ۱۳۹۳ از طرف خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار گردید.
کامران فانی
کامران فانی متولد سال ۱۳۲۲ در شهر قزوین است. او که مدرک دانشگاهی کارشناسی ارشد کتابداری دارد، در سال ۱۳۸۲ به عضویت پیوسته شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد. از آثار او میتوان به ردهبندی فلسفۀ اسلامی، فرهنگ موضوعی قرآن مجید، جنگ جهانی اول و دوم، دایرةالمعارف تشیع (نویسنده و ویراستار)، دانشنامۀ کودکان و نوجوانان، علم در تاریخ، جان برنال (ترجمه)، سلوک روحی بتهوون، سالیوان (ترجمه)، خطابـۀ پوشکین، داستایوفسکی (ترجمه) و مرغ دریایی اثر آنتوان چخوف (ترجمه) اشاره کرد.
مهرداد ملکزاده
مهرداد ملکزاده در اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۸ در خانوادهای اصالتاً ترکزبان (از مهاجران باکو) در تهران به دنیا آمد. وی پس از طی مراحل تحصیلیِ کاردانی باستانشناسی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۱)، کارشناسی موزهداری (۱۳۷۴ تا ۱۳۸۱) و کارشناسی ارشد باستانشناسی (۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴)، دکتری (۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱) خود را در باستانشناسی دوران تاریخی ایران از دانشگاه تربیت مدرس گرفت. مطالعات باستانشناختی و تاریخی ملکزاده عمدتاً معطوف به پژوهش و کاوش در محوطههای عصر آهنِ ۳ یا «دورۀ ماد» است؛ او تاکنون بیش از ۵۰ مقالۀ تخصصی در این زمینه نگاشته است و به باستانشناسی و تاریخ هزارۀ یکم ق.م. ایران علاقه دارد. از میان نوشتههای او میتوان به مقالاتی چون: «اَندیه: شاهکنشینی در سرزمین ماد بزرگ و شاهکارهای هنری مارلیک» (۱۳۷۳)، «شاهکنشین اَبدَدانَ در ماد غربی» (۱۳۷۴)، «یک مأخذ سریانی در تاریخ ماد» (۱۳۷۵)، «یادداشتهای مادی: جایگاه مادها در تاریخ ایران» (۱۳۷۶)، «مادهای ایرانیزبان و مادهای اَنیرانیزبان» (۱۳۷۶)، «سرزمین پریان در خاک مادستان» (۱۳۸۱)، «پایان نبرد پنج سالۀ ماد و لودیه و خورشیدگرفتگی ۵۸۵ ق.م» (۱۳۸۱)، «تیغ مادی در نیام جنگاوران سیلک» (۱۳۸۱)، «دژهای مادی و سپاهیان آشوری» (۱۳۸۲)، «پادشاهی مانا، دورۀ ماد و تاریخ ایران باستان» (۱۳۸۸)، «بله کوروش پارسی بود» (۱۳۹۱) اشاره کرد. بیش از ۵۰ فصل کار پژوهشی میدانی باستانشناختی در کارنامۀ او دیده میشود؛ از جمله عضویت در کاوشهای کوه خواجۀ زابل، جزیرۀ کیش، چهرآباد زنجان، سُرخدُم لکی، زیویۀ سقز، قلیدرویش جمکران، پردیس قرچک؛ نیز معاونت کاوشهای هگمتان همدان، و سرپرستی بر پژوهشها و کاوشهای باستانشناختی «دژ مادی» بیستون، گیان نهاوند، کرفس رزن، زاربلاغ علیآباد قم، واسون کهک قم، شهر شلموط خورآباد قم، کلاک کرج، سنگتراشان خرمآباد، غلامتپۀ جعفرآباد کاشان، نوشیجان تپۀ ملایر و گونسپان پاتپۀ ملایر، چیاسبز غربی رماوند لرستان و گورستان مرسین شهمیرزاد.
خانه اندیشمندان علوم انسانی
خانه اندیشمندان علوم انسانی در سال ۱۳۹۰ تأسیس شد. از آن زمان تاکنون با راهاندازی ۱۳ کارگروه زبان و ادبیات فارسی، فقه و مبانی حقوق، علوم قرآنی، تاریخ و باستانشناسی، علوم سیاسی، فلسفه و منطق، جغرافیا، تربیت بدنی، مدیریت، علوم اجتماعی، اقتصاد، حقوق، روانشناسی و علوم تربیتی تلاش کرده است محیط مناسبی را برای تعامل اندیشمندان علوم انسانی کشور فراهم نماید.
سپاس فراوان
همانگونه که سخنرانان محترم فرمودند کمترعلاقه وهمتی از سوی نهادها به ترجمه آثار کلاسیک غربی به فارسی میشود. میماند تلاشهای فردی.
بیگمان وبسایتهایی مانند چهارراه میتوانند با در دسترس قرار دادن کلاس آموزش زبان یونانی باستان (همانگونه که برای زبان لاتین انجام داد) بر بستر اینترنت کمک شایانی به تلاشهای فردی کند.
جستجو کردم در اینترنت گویا بنیادهای هم هستند که بورسهای تحصیلی میدهند و کلا در زمینه معرفی فرهنگ و زبان یونان باستان فعالیت میکنند. مثلا بنیاد مرحوم ارسطو اوناسیس
(Alexander S. Onassis Foundation) که در سال ۱۹۹۹ میلادی تاسیس شده
https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_S._Onassis_Foundation