ماد: باستانشناسی یا تاریخ
نشست مسائل باستانشناسی و تاریخ دوره ماد
در این سخنرانی، دکتر ملکزاده به نگاه رایج و سنتی به تاریخ و باستانشناسی اشاره میکند و به تفاوت رویکرد تاریخی نسبت به دوره ماد و رویکرد باستانشناختیِ این دوره میپردازد.
این جلسه بخشی از نشست «مسائل باستانشناسی و تاریخ دوره ماد» است که ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۹۱ با تلاش انجمن علمی باستانشناسی دانشگاه تهران برگزار شد. بخشهای دیگر این نشست را اینجا ببینید.
مهرداد ملکزاده
مهرداد ملکزاده در اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۸ در خانوادهای اصالتاً ترکزبان (از مهاجران باکو) در تهران به دنیا آمد. وی پس از طی مراحل تحصیلیِ کاردانی باستانشناسی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۱)، کارشناسی موزهداری (۱۳۷۴ تا ۱۳۸۱) و کارشناسی ارشد باستانشناسی (۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴)، دکتری (۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱) خود را در باستانشناسی دوران تاریخی ایران از دانشگاه تربیت مدرس گرفت. مطالعات باستانشناختی و تاریخی ملکزاده عمدتاً معطوف به پژوهش و کاوش در محوطههای عصر آهنِ ۳ یا «دورۀ ماد» است؛ او تاکنون بیش از ۵۰ مقالۀ تخصصی در این زمینه نگاشته است و به باستانشناسی و تاریخ هزارۀ یکم ق.م. ایران علاقه دارد. از میان نوشتههای او میتوان به مقالاتی چون: «اَندیه: شاهکنشینی در سرزمین ماد بزرگ و شاهکارهای هنری مارلیک» (۱۳۷۳)، «شاهکنشین اَبدَدانَ در ماد غربی» (۱۳۷۴)، «یک مأخذ سریانی در تاریخ ماد» (۱۳۷۵)، «یادداشتهای مادی: جایگاه مادها در تاریخ ایران» (۱۳۷۶)، «مادهای ایرانیزبان و مادهای اَنیرانیزبان» (۱۳۷۶)، «سرزمین پریان در خاک مادستان» (۱۳۸۱)، «پایان نبرد پنج سالۀ ماد و لودیه و خورشیدگرفتگی ۵۸۵ ق.م» (۱۳۸۱)، «تیغ مادی در نیام جنگاوران سیلک» (۱۳۸۱)، «دژهای مادی و سپاهیان آشوری» (۱۳۸۲)، «پادشاهی مانا، دورۀ ماد و تاریخ ایران باستان» (۱۳۸۸)، «بله کوروش پارسی بود» (۱۳۹۱) اشاره کرد. بیش از ۵۰ فصل کار پژوهشی میدانی باستانشناختی در کارنامۀ او دیده میشود؛ از جمله عضویت در کاوشهای کوه خواجۀ زابل، جزیرۀ کیش، چهرآباد زنجان، سُرخدُم لکی، زیویۀ سقز، قلیدرویش جمکران، پردیس قرچک؛ نیز معاونت کاوشهای هگمتان همدان، و سرپرستی بر پژوهشها و کاوشهای باستانشناختی «دژ مادی» بیستون، گیان نهاوند، کرفس رزن، زاربلاغ علیآباد قم، واسون کهک قم، شهر شلموط خورآباد قم، کلاک کرج، سنگتراشان خرمآباد، غلامتپۀ جعفرآباد کاشان، نوشیجان تپۀ ملایر و گونسپان پاتپۀ ملایر، چیاسبز غربی رماوند لرستان و گورستان مرسین شهمیرزاد.
انجمن علمی باستانشناسی دانشگاه تهران
انجمن علمی باستانشناسی دانشگاه تهران فعالیت غیررسمی خود را از خرداد ۱۳۸۴ و فعالیت رسمی خود را با عنوان کانون علمی باستان شناسی از دیماه ۱۳۸۴ زیرنظر معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران آغاز کرد. اين انجمن صرفاً علمی بوده و از مهمترين اهداف آن ارتقای سطح علمی دانشجويان باستانشناسی بهويژه دانشجويان دانشگاه تهران است.
نشست تخصصی مسائل باستانشناسی و تاریخ دوره ماد
این نشست در تاریخ ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۹۱ در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شده است. حمید خطیبشهیدی، کامیار عبدی، مهرداد ملکزاده، شاهرخ رزمجو، رضا ناصری و مرتضی حصاری در این جلسه سخنرانی کردهاند.