دیجیتال‌سازی آرشیو تصویری عادل فرهنگی از آثار تاریخی ایران

از سلسله سخنرانی‌های نشست دوم همایش «علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر: قابلیت‌ها، راهبردها، چشم‌اندازها»
با عنوان «ديجيتال‌سازى ميراث: فهرست‌ها، آرشيوها، گلچين‌ها»

آرشیو تصویری عادل فرهنگی شامل مستنداتی است که او در دهه های ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ در حین مرمت از بناهای تاریخی ایران تهیه کرده و دیجیتال‌سازی آنها در مؤسسه‌ی نوروزگان انجام گرفته است. این پروژه بخشی از تلاش نوروزگان را برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های علوم انسانی دیجیتال به نمایش می‌گذارد هدف از این پروژه عرضه‌ی روایت‌های بدیل از تاریخ هنر و معماری ایران بر مبنای برقراری دسترس عموم به آرشیوهای خصوصی است. این آرشیوها حاصل یک عمر تلاش متخصصان و حاوی تاریخ پیچیده و غنی یک حوزه‌ی دانش‌اند اما معمولاً خود این متخصصان و نهادهای متولی پروژه‌های آنها به علت های گوناگون از جمله حجم انبوه مدارک و مستندات که اغلب کیفیت و میزان اهمیتشان یکسان نیست و همچنین نداشتن بودجه ی کافی هیچگاه امکان انتشار کامل این مدارک را پیدا نمی‌کنند و حتی گاهی نگهداری آنها ناممکن می‌شود. در حالی که مراجعه به این استاد کمتر شناخته شده می‌تواند با تعمیق فهم ما زوایای پنهان بسیاری را درباره‌ی بناهای تاریخی کشور و فرایندهای تخصصی مرمت و نگهداری آنها آشکار سازد. این سخنرانی علاوه بر معرفی محتوا و اهمیت آرشیو تصویری مهندس فرهنگی دریچه‌ای به پشت صحنه‌ی تلاش نوروزگان در فرایند دیجیتال‌سازی این مجموعه می گشاید و جزئیات پیش برد مراحل مختلف پروژه از اسکن و دسته بندی تصاویر گرفته تا افزودن فراداده‌های دقیق را به تصویر می‌کند. همچنین در آن به ملاحظات علمی و فنی و راهکارهای تضمین دقت تاریخی در این بروزه پرداخته می‌شود. آرشیو عادل فرهنگی یکی از چندین پروژه در کتابخانه ی نوروزگان است که با هدف گردآوری استاد تاریخ فرهنگ سرزمین نوروز پدید آمده و در حال گسترش است.

این سخنرانی از سلسله سخنرانی‌های نخستین همایش «تاریخ هنر دیجیتال: گره‌گشایی‌ها و فروبستگی‌‌ها» است که در اسفندماه سال ۱۴۰۳ توسط نوروزگان در موزه ملی ملک برگزار شد.

هاله حاج‌یاسینی

هاله حاج‌یاسینی مدرس معماری و پژوهشگر تاریخ معماری ایران است. رساله دکتری او با موضوع بازاندیشی در تاریخ‌نگاری معماری ایران در دانشگاه هنر دفاع شد حاج‌یاسینی عضو هیئت مدیره‌ی نوروزگان است.

کتابخانه و موزه ملی ملک

مجموعه کتابخانه و موزه ملی ملک با دارا بودن بیش ۱۹ هزار عنوان نسخه و رساله خطی، یکی از بزرگ‌ترین گنجینه‌‎های نسخه‌‎های خطی در ایران به شمار می‌رود که بخشی بزرگ از این آثار در زمره نفایس فرهنگی و از ارزش‌مندترین منابع نوشتاری موجود هستند.

پیوند به وبگاه

موسسه حامی علوم انسانی

موسسه حامی علوم انسانی یک سازمان مردم‌نهاد و غیرانتفاعی است که در جهت ارتقای جایگاه علوم انسانی و اجتماعی در کشور فعالیت می‌کند. این موسسه با حمایت مالی از نخبگان علوم انسانی، معرفی جامع رشته‌های این حوزه، فراهم‌سازی دسترسی به دانش روز دنیا، و تسهیل بازگشت و به‌کارگیری دانش‌آموختگان برجسته، در تلاش است تا استعدادهای علوم انسانی را شکوفا کرده و به توسعه پایدار کشور کمک کند.

پیوند به وبگاه

نوروزگان

«نوروزگان» به عنوان یک شبکه علمی، کاوش در جنبه‌های چندوجهی سرزمین نوروز را تسهیل می‌کند. این شبکه در پی تقویت گفتگوهایی است که از مرزهای سیاسی فراتر می‌رود و گفتمانی را پرورش می‌دهد که به طور مساوی همه مناطق سرزمین نوروز را در بر می‌گیرد. نوروزگان با احترام به حاکمیت و سنت‌های هر ملت، به عنوان یک نهاد مستقل فعالیت می‌کند و متعهد به آشکار کردن شبکه پیچیده‌ای از ارتباطات و تبادلات فرهنگی است که این مناطق را به هم پیوند می‌دهد.

پیوند به وبگاه

نخستین همایش بین‌المللی علوم انسانی دیجیتال و تاریخ هنر: قابلیت‌ها، راهبردها، چشم‌اندازها

هدف نوروزگان از برگزاری این همایش فراهم کردن فرصتی برای طرح اهمیت این موضوع و همچنین چگونگی بهره‌مندی نظام‌مند از پروژه‌های آن و انجام پروژه‌های تازه بوده است.

علوم انسانی دیجیتال، به رغم رونق جهانی‌ و چشم‌اندازهای امیدبخش آن، در ایران و به ویژه در دانشگاه‌ها چندان مورد توجه نبوده و منابع و پروژه‌های فارسی‌زبان به‌ویژه در تاریخ هنر انگشت‌شمار است. برنامه‌ی این همایش دعوت از صاحبنظران بین‌المللی و شاخص این حوزه و همچنین گروه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی‌ِ واجد تجربه‌ی عملی در آن با هدف بهره‌مندی از دانش بین‌المللی و آگاهی از تجربیات ملی و جهانی است. محتوای همایش فرصت‌های تازه‌ای را آشکار می‌کند که از همکاری متخصصان این حوزه‌ها فراهم می‌آید، فرصت‌هایی برای راه‌اندازی پروژه‌های تازه و روزآمد کردن تاریخ هنر در ایران. مجموعه این نشست‌ها در اسفندماه ۱۴۰۳ در محل موزه ملی ملک برگزار شد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *